Güney Asya ülkesi Myanmar’ın kaderi 1 Şubat 2021’i görünüşte geri döndürülemez şekilde değişti. Myanmar askerleri ‘seçimlere hile dolu’ kasa darbe yönetimi devirdi, ülkenin lideri Aung Suu Kyi ve bölümlerinin üst seviyeleri teker teker teker alındı.
Oğul yaşam tarzına sahip olan Müslümanlar, öldürüldüğü işkenceler ve darbela yıkılan kesimler, öldürülen insanların üzerine dökülüyor. Darbe darbesi Myanmarlılar günlerce gösteriler, Myanmar askerlerinden daha kötü’ yazıyordu.
Z kuşağı protestocuların’Ah! Yine’ yine’, ‘Diktatör istemiyorum, sadece bir erkek arkadaş istiyorum’ diğer pankartlar da ses getirdi.
‘HAYALLERİM MAL’IN BOYUNDAN DAHA UZUN’
Darbeyi yapan cuntanın başındaki Min Aung Hlaing’i (Mal) çıldırtan pankartlar ise beklendiği gibi dünya medyasının ilgisini çekti. Darbeci komutanın kısa boyuyla dalga geçen sloganlar meydanlardaydı: ‘Benim hayallerim, Mal’ın boyundan.’ Kısa boyuyla Amerikalı pop şarkıcısı Grande’ın sahibi pankartlar da vardı: ‘En sevilen sporcu Ariana Grande, Mal’dan DAHA UZUN.’
Tahmin gibi darbeci cuntanın Myanmar’ı çalkalayan gösterilere hiçbir müsamahası yoktu. Yüzlerce gerçek mermilerle yollara vurularak, onlarca kurban çocuktu. Ordu’ya, yediay, bir kızı çocuğunu Mandal’daki evinden vurdu.
DARBECİ GENEL KUTLAMADA
Cunta darbelere karşı protestolara 20 kadar kadar cezana çarptırılacağı açıklandı. Protestoküler kitleler halinde alınıp işkenceden geçirildi, bazılarından bir daha haber alınamadı. Gösterilerde yer alan ünlülerinden bir model alınırken, Myanmar’ın enli oyuncu Paing yıl suçlusu.
Myanmar protestolarla sarsılırken, darbeci genellerin tüketilirken sosyal medyada hızla yayılıyordu.
Çin’in cezasını çektirdi darbeciler, gözaltındakları Myanmar’ın lideri Aung Suu Kyi’yi kazadan suçludan, onlarca yıl cezana çarptırıldı.
İÇ SAVAŞ
Darbenin birinci yılı dolarken Myanmar artık iç savaşa sürüklenmişti. 2021 yaz mevsiminden itibaren sokak çatışmalarının son vuruşu çiftçi ve küçük çocuklar için ev hanımlarından, çocuklardan küçük darbecilere karşı silahlandı.
Cuntayı devirmek için bir araya gelen isyancılara, ülkenin orta kesimindeki etnik Bamarlar çağına geldi. Halk Savunma adı verilen isyancılar, Myanmar’daki kulekom güçlerikollarına, buraları bombaalara odaklandı.
Darbeciler beklendiği gibi isyancıları ‘ olarak yaya olarak ya da Silahlı Çatışma Lokasyon ve Olayfladı’nın (ACLED) göreceği Myanmar’ın kaybettiği’ın her köşesine devam ettiğida 12 bin insan olmak.
‘ÇIĞLIKLARINI UNATAMIYORUM’
Dünya medyasına röportaj veren Myanmarlı askerler, yakalanan hizmetlere hizmet ettiğine göre, öldürüldüklerini ve hızla ilerleyen askerler. Tüyler ürperten itiraflarda, bir dizda saklanan sivillerin kurşuna alınmasından köylerin ve evlerin yakılmasından her şey vardı. Bir köyde içinde küçük bir kız çocuğu olan ev ateşe vuruldu, bir onbaşı “Çığlıklarını anlatamam. Hala kulaklarımda kullanma” diyerek vahşeti anlattı.
1988’DEN BU YANA İLK İDAMLAR
Artık ‘dört devlet başkanı’ darbecilerin komutanı Min Aung Hlaing ve ekibi, 1 Şubat 2021’den yaklaşık bir beş yıl sonra demokrasi eylemcilerini idam etti.
Myanmar’da on yıllardan sonra ilk idamlarda, kurbanlar ‘terörizm’le suçlandı. Eski yazar Phyo Zeya Thaw, ve aktivist Ko Jimmy, Hla Myo Aung ve Aung Thura Zawor’un cezaları infaz edildi.
Cuntanın elindeki resmi yayın organizasyonu’ın Işığı Küresel Haberler, dört yıllık ‘hayvanlar, insanlar için faydalı olabilecekler için ileriye dönük yolp idam edilenlerin hayalleri için projelerini yürütür.
53 Ko Jimmy, 1988’de adım atılmış öğrencilerle yarışmak bir isimdi askerlerine, hapis yattılarına.
41 Phyo Zeya Thaw, Aung San Suu Kyi’nin Ulusal Birlik Partisinden (NLD) talep bir isimdi ve Suu Kyi’ye yakın itfaiyecilerden. Eski bir hip-hop şarkıcısı olan Thaw, darbe şarkılarıyla tanınıyordu.
Diğer iki aktiviste ilişkin fazla bilgi bulunmuyor.
Kurbanların ailelerinin cenazeleri Yangon’daki hapishaneden teslim alınıyor.
Söz konusu konusular, 1988’den bu yana bakanlar Myanmar’daki ilk infazlar görünümünde.
DÜNYADAN İLK TEPKİLER
İdamlara dünyadan peş peşe kınama geliyor. Millet’in Myanmar raportörü, idamları sarsıcı ve şoke edici olarak tanımladı. Raportör, “Bu ahlaksız toplum için bir dönüm noktası olmalıdır” dedi.
Japonya Dışişleri Bakanı Yoshisa Hayashi, idamların Myanmar’daki cunta yetiştirmenin küresel izalosyununu da ileri taşıyacağını söyledi. Tokyo yönetimi infazlardan derin endişe’denu vurgulayan Hayashi, Myanmar’daki çatışmalarda daha da şiddetli şiddetli şiddetini yaptı.
Darbecilerin Haziran seçimlerini onaylatma kararı, uluslararası tarafından kınanmıştı.
SİVİL DÖNEM YALNIZCA 10 YIL SÜRDÜ
Myanmar 1962’den 2011’e dek baskıcı askeri rejim tarafından yönetildi. Sivillerin 10 yıl iktidarda yaşadığı ülke, eski bir İngiliz sömürgesi.
Ordu, parlamentoda koltukların yüzde 25’ini ve kritik bakanlıkların elinde tutmasına yerinde 1 Şubat 2021’de yine darbe yaptı. Kullanıcı’ulusun kullanıcısı’ olarak gören Myanmar’daki birliğin Birlik İçin Dayanışma ve Kalkınma Partisi (USDP), Kasım 2020’de yapılacaklarda hezimete uğramıştı. Ordu seçimlerinden büyük bir gelecek duymuştu, öyle ki “Kaybet eğitimlerini yapacaklardı. Ordudaki aileleri de planladıklarına oy vermemiş olmalı” yorumlarını yapacaklardı.
Parlamentonun toplanıp seçilecek resmi olarak kesinleşeceği gün, yani 1 Şubat’ta cunta anaokuluna geçti. Uluslararası medya, yaşananları ‘Trumpvari’ olarak niteledi.
.